رئیس ابرشرکت نفتی اکسان، نامزد وزارت خارجه آمریکا

زمانه، 14.12.2016

رئیس بزرگترین شرکت نفتی جهان، نامزد دونالد ترامپ برای مسند وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا شد.

رکس تیلرسون، رئیس هیئت مدیره، و مدیر ارشد اجرایی ابرشرکت «اکسان‌موبیل» از سوی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری منتخب ایالات متحده به عنوان وزیر امور خارجه دولت آینده او انتخاب شد.

تیم انتقالی دولت ترامپ صبح روز ۱۳ دسامبر (۲۳ آذر) با انتشار بیانیه‌ای، تیلرسون را نامزد ترامپ برای مسند وزارت خارجه معرفی کرد و خود ترامپ هم در توئیتر انتخابش را اعلام کرد.

روزنامه تایم، رکس تیلرسون را بارزترین نمونه علاقه ترامپ به ثروتمندان خارج از سیستم در کابینه او می‌داند. تیلرسون سال ۱۹۷۵ به‌عنوان مهندس تولید به شرکت اکسان پیوست و قرار بود مارس سال آینده از سمت ریاست این شرکت بازنشست شود.

انتقاد از روابط نزدیک تیلرسون و پوتین

از هفته اول دسامبر که احتمال نامزدی تیلرسون بیشتر مطرح شد، تعداد قابل‌توجهی از قانون‌گذاران در کنگره ایالات متحده آمریکا ابراز نگرانی کردند. از جمله جمهوری‌خواهانی مانند سناتور مارکو روبیو (از ایالت فلوریدا) که در حساب شخصی خود در توئیتر نوشت: «دوست ولادمیر پوتین بودن، ویژگی‌ای نیست که در یک وزیر خارجه دنبالش بگردم.»

رکس تیلرسون روابط نزدیکی با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه دارد. این دو از زمان گسترش فعالیت‌های اقتصادی اکسان به روسیه در زمان بوریس یلتسین با یکدیگر آشنا بودند.

اما نگرانی‌های نمایندگان جمهوری‌خواه به سال ۲۰۱۳ بر می‌گردد، زمانی که تیلرسون از ولادیمیر پوتین  «مدال دوستی» دریافت کرده است. این مدال یکی از بالاترین افتخاراتی است که یک خارجی در رابطه با کشور روسیه می‌تواند کسب کند و مربوط به تلاش‌های تیلرسون برای بهتر کردن روابط روسیه و آمریکا پس از بحران اوکراین و تحریم روسیه بود.

نفوذ بیش از حد روسیه در سیاست آمریکا به‌ویژه در ماه دسامبر مطرح شده است. سازمان سیا هفته اول دسامبر اعلام کرد که هکرهای روسی سعی کرده‌اند که با افشای برخی از داده‌های اطلاعاتی مربوط به حزب دمکرات، نتیجه انتخابات را به نفع دونالد ترامپ تغییر دهند.

تیلرسون همچنین در سال ۲۰۱۱ مستقیماً با منطقه خودمختار کردستان وارد مذاکره شد و قراردادی برای توسعه میادین نفتی این منطقه امضا کرد. این کار بر خلاف قوانین عراق بود که معاملات مستقیم شرکت‌های خارجی با کردستان عراق را ممنوع کرده‌است.

نگرانی‌ها در مورد نزدیکی تیلرسون به روسیه، موجب شده که برخی پیش‌بینی کنند او نخواهد توانست به‌راحتی رأی اعتماد کنگره آمریکا را کسب کند.

اکسان‌موبیل بزرگترین شرکت نفتی در میان شرکت‌های هفت‌گانه بزرگ نفت در دنیا (موسوم به «سوپرماژور»ها) است. این شرکت روزانه سه میلیون و ۹۲۱ هزار بشکه نفت تولید می‌کند و بزرگترین پالایش‌گر این ماده در دنیا است. این شرکت در فهرست فوربس ششمین شرکت بزرگ جهان است و در سال ۲۰۱۴، در رده‌بندی سودآورترین شرکت‌ها در رتبه دوم قرار گرفت.

تیلرسون سی‌و‌سومین رئیس سازمان «پیشاهنگی پسران آمریکا»، بزرگترین سازمان جوانان این کشور نیز هست.

بنا به گزارش روزنامه واشنگتن‌پست از آوریل سال ۲۰۱۶، تیلرسون صاحب ۲۱۸ میلیون دلار از سهام اکسان است و مزایای بازنشستگی او از مدیریت این شرکت به ۶۹/۵ میلیون دلار می‌رسد.

تیلرسون به‌عنوان رئیس بزرگترین شرکت نفتی دنیا مخالف سیاست تحریم‌های ایالات متحده بوده. او همچنین از حقوق همجنس‌گرایان دفاع می‌کند و پدیده گرمایش جهانی کره زمین را نیز به رسمیت می‌شناسد اگرچه معتقد است گریزی از استفاده از سوخت‌های فسیلی نیست